‘Gleefreshen’ is het nieuwe doomscrollen
4 mei 2023
Hoe makkelijk is het om je in deze roerige tijden te verliezen in negatief nieuws en eindeloze sessies doomscrollen? Je wordt er alleen niet bepaald blijer van. Doorbreek de negativiteit door bewust je digitale prikkels op te schonen naar iets vrolijkers. Start met ‘gleefreshen’.
Het gebeurt haast vanzelf: je wekker gaat, je checkt ‘even’ het nieuws en voor je het weet ben je een halfuur en zes wereldproblemen verder. Doomscrollen is eindeloos en gedachteloos scrollen door (vooral) negatief nieuws, ondanks dat je stress of angst voelt. Je hebt het gevoel dat je er niet mee kunt stoppen.
De wetenschap achter doomscrollen
Hoewel ‘doomscrolling’ (of het vernederlandste ‘doomscrollen’) een vrij nieuw woord is, wordt er al jaren onderzoek gedaan naar de invloed van slecht nieuws op je mentale gezondheid. Het is duidelijk dat te veel nieuws lezen over een heftige wereldgebeurtenis, zoals een terroristische aanslag of een pandemie, voor een slechtere mentale gezondheid kan zorgen. Zo vroegen Amerikaanse onderzoekers een groep mensen naar hun fysieke en mentale gezondheid, en de hoeveelheid tv-nieuws die zij keken rondom de aanslagen van 9/11. Zij kwamen tot de conclusie dat degenen die destijds veel nieuws keken, drie jaar later meer symptomen van posttraumatische stress hadden.
Verandering
Daarnaast is nieuws visueler, heftiger en emotioneler geworden, doordat iedereen tegenwoordig digitale content kan maken en delen, schrijft de Britse professor Graham C.L. Davey in Psychology Today. Het nieuws is altijd toegankelijk en dichtbij, doordat je bijvoorbeeld push-berichten op je smartphone krijgt van nieuwsapps. De ellende zit min of meer in je broekzak, dus. Het gevolg is dat mensen er actief naar gaan zoeken en op reageren. Daar komt ook nog eens bij dat social media ontworpen zijn om verslavend te zijn voor financieel gewin. Geen lekkere combi.
Intolerantie voor onzekerheid
In een periode als waar we nu in zitten, waarin de crisissen elkaar opvolgen, zij we mentaal extra kwetsbaar voor doomscrollen. Dit komt onder andere door wat psychologen de ‘intolerantie voor onzekerheid’ noemen. In tijden dat veel onzeker is, zoeken mensen naar houvast en dat kan zich uiten in het continu willen weten van alle nieuwsfeiten, ondanks dat dit stress en angst oproept.
Je hersenen zijn in de oertijd namelijk geprogrammeerd om te scannen op gevaar, daarom voelt het ‘goed’ om door te blijven scrollen. Je bereidt je gevoelsmatig voor op een eventuele echte bedreiging. Maar ons brein is niet opgewassen tegen enorme hoeveelheden informatie in een korte tijd, laat staan als deze ook nog eens negatief is. Een overload aan informatie zorgt voor golven van stress, die weer kunnen leiden tot slapeloosheid, angsten, paniek en depressie.
Er is hoop
Heel logisch dus dat je je af en toe (of misschien te vaak) verliest in slecht nieuws. Gelukkig is er een tegenhanger van doomscrollen waar je per direct voor kunt kiezen: gleefreshing. Ook wel ‘joyscrolling’ of ‘hopescrolling’ genoemd. In plaats van dat je je verliest in de drama van de dag, zoek je bewust content op die je mentale gezondheid een positieve boost geeft.
- Haal de bezem door je social media accounts.
Welke mensen en media volg je? Passen die nog bij hoe jij je nu voelt en wilt voelen? Tijd om eens heel kritisch te kijken wie en wat je energie geeft, en wat energie kost. Want als je dan toch gaat scrollen, dan liever door content die je inspireert. - Start een ochtend- en avondritueel.
Zeker als je je wekker op je telefoon hebt, is het makkelijk om ook nog even het nieuws te checken ’s ochtends en ’s avonds. Het gevolg: je voelt je gestrest en opgejaagd. Koop een wekker (bijvoorbeeld een wakeup-light) en spreek met jezelf af dat de ochtenden en avonden internet-vrij zijn. In de tijd die overblijft plan je iets waar je je ontspannen bij voelt. - Dit klinkt onlogisch, maar als je écht interesse hebt in bepaald nieuws, lees dan hele artikelen en niet alleen een eindeloze rits nieuwskoppen.
Nieuwskoppen zijn namelijk ontworpen om sensationeel te zijn, waardoor je niet altijd een goed beeld krijgt van wat er écht speelt. Beperk je bij het lezen van nieuws tot een aantal (voor jou) betrouwbare nieuwsmedia en lees een paar complete artikelen waar je daadwerkelijk wijzer van wordt. - Plan je scrolmomenten.
Door de momenten waarop je je nieuws checkt bewust te plannen, krijg je een overzicht van je schermtijd. Neem bijvoorbeeld drie blokken van 15 minuten op de dag en zet na 21.00 uur je telefoon uit.
Tekst: Emma Verweij