Ik ben een controlfreak

21 februari 2014

Ook controlfreaks kunnen leren loslaten. Lees het advies van een psycholoog.

Vraag: 'Volgens de mensen om mij heen ben ik een control freak, en dat bedoelen ze absoluut niet als compliment. Het woord ‘gefrustreerd’ wordt nog net niet gebruikt.

Mijn partner en oudste dochter drukken me regelmatig op het hart dat ik de zaken eens wat losser moet laten, de dingen eens meer op zijn beloop moet laten. Maar dat kan ik niet, de gedachte alleen al bezorgt me slapeloze nachten. Want wie moet er ingrijpen als het fout gaat?' C. VAN DE T.

Psycholoog Pieternel Dijkstra: 'Als je slecht de controle kunt loslaten dan zorgt dat voor stress, gepieker en slaapproblemen. Wil je altijd de touwtjes in handen hebben dan kun je immers nooit ontspannen. Er kan altijd, elk moment immers wel iets misgaan.

Leren loslaten
Toch kun je wel degelijk leren om de controle meer los te laten, ook jij. Op dit moment laat je je erg leven door controlerende gedachten. Een gedachte, bijvoorbeeld ‘als dat maar niet misgaat’, zorgt ervoor dat je meteen in actie komt en in de stress schiet.

Los van je gedachten
Je moet leren om je handelen te ontkoppelen van je gedachten. Besef dat je gedachten slechts gedachten zijn, niet meer en niet minder. Jij bent alleen maar de denker. Vraag jezelf ook eens af hoe geloofwaardig deze gedachten zijn. Wat gebeurt er eigenlijk als er iets ‘fout’ gaat? Hoe erg is dat nu werkelijk? Overdrijf je niet?

Oefening
Oefen je dit geregeld, dan ontstaat er iets dat ‘cognitieve ontkoppeling’ heet. Je hebt weliswaar controlerende gedachten, maar handelt er niet meteen naar. Je geeft jezelf de keus: wel of niet controle uitoefenen. Dat voelt een stuk vrijer. Lees ook eens het boek: Leef, van psycholoog Gijs Jansen.

Hulp nodig?
Heb je het gevoel dat je er niet alleen uitkomt, ga dan naar de huisarts of een GZ-psycholoog. Het kan zijn dat je last hebt van een dwangstoornis.'

Bron: Archief | Beeld: Shutterstock