Dompel jezelf onder in ontspanning: ga mentaal badderen
1 maart 2023
Er zijn verschillende manieren om te badderen en die hebben niet allemaal met water te maken. Probeer deze mentale varianten van ‘baden’ en ontspan volledig.
De kalmerende ervaring van in bad gaan, met het warme water als een omhelzing rond je lijf, heeft iets meditatiefs. Het werkwoord ‘baden’ betekent niet alleen ‘zichzelf of iemand anders in water of een andere vloeistof onderdompelen’, maar ook ‘koesteren’ of ‘met liefde verzorgen’. Je kunt het daarom ook wel zien als ‘een totale overgave aan iets’. Laat dat nu net een grondbeginsel van ontspanning zijn.
Met de volgende oefeningen dompel je je fysiek en mentaal onder in ontspanning.
Shinrin yoku of bosbaden
Grote kans dat je het ‘ga eens lekker de natuur in’-advies hebt gekregen toen je googelde naar ontspanningstips. Gevoelsmatig snappen we dat een wandeling in het bos goed is voor onze gezondheid. Maar wat houdt dat in?
Mensen zoeken al eeuwen bewust de natuur op om te ontspannen, maar in de jaren ‘80 gaf het Japanse ministerie van bosbouw er een naam aan: shinrin yoku of forest bathing. Wat begon als een intuïtieve oefening kreeg steeds meer een therapeutische vorm – zeker toen het concept in de decennia erna wetenschappelijke backup kreeg van Japanse onderzoekers. Shinrin yoku verlaagt stress en daarmee ook de kans op aan stress gerelateerde ziekten.
De Japanse professor Yoshifumi Miyazaki omschrijft forest bathing in zijn boek Shinrin Yoku: The Japanese Way of Forest Bathing for Health and Relaxation als ‘minimaal twee uur langzaam door het bos wandelen’. Je telefoon staat uit en je doet niks anders dan rondstruinen.
Shinrin yoku lijkt op een combinatie tussen mindfulness en meditatie. Bij het omschrijven van de ideale forest bathing ervaring, stelt Miyazaki vragen die je je lichaam en sensaties laten observeren. Hoe voelen je voeten op de grond? Welke spieren gebruik je? Voel je ergens pijn of druk in je lijf en kun je hier ‘doorheen ademen’? Na het observeren van het lichaam, gaat hij over op het observeren van gedachten. ‘Aanschouw je gedachten, accepteer ze en laat ze stromen terwijl je in het ritme van je voetstappen blijft.’ Deze manier van relaxed worden in je lijf en hoofd, zorgt ervoor dat je gaat openstaan voor je omgeving.
Gebruik al je zintuigen om de parels van de natuur in je op te nemen, adviseert Miyazaki in zijn boek. Kijk van dichtbij naar de texturen op bladeren, ruik de natuurlijke geuren, luister naar het gekraak van bladeren onder je voeten. Hij moedigt je zelfs aan om een boom te omhelzen: waarom ook niet? Shinrin Yoku is één van die dingen die supersimpel lijken, maar in de praktijk een enorme uitdaging is voor ons drukke mensen. Des te rebels om het gewoon een keer te proberen en te zien wat het je brengt.
Sound bathing
Een andere manier van mentaal badderen kan gewoon op de bank, in bed of eigenlijk overal, namelijk sound bathing. Voordat je flashbacks krijgt naar een blikkerige doucheradio met een falende zuignap: dat is het dus niet. Een sound bath of klankbeleving is een eeuwenoude meditatieve oefening, waarbij je ontspant door middel van geluid. De Amerikaanse auteur en sound healer Sara Auster omschrijft sound bathing als ‘een intense luisterervaring voor het hele lichaam, waarbij bewust geluid wordt gebruikt om lichaam en geest te laten herstellen’, in haar boek Sound Bath: Meditate, Heal and Connect through Listening.
Dat je in een meditatieve ontspanning kunt komen door geluid, heeft te maken met je hersengolven. Ieder mens heeft vijf soorten hersengolven, die allemaal verbonden zijn met een staat van bewustzijn: van diepe slaap tot actief denken en stress. Op volgorde van zeer actief naar diepe ontspanning zijn dat gamma, bèta, alfa, theta en delta. Auster gebruikt de geluiden van klankschalen, gongs en andere boventoon instrumenten om de ‘langzamere’ hersengolven te stimuleren. ‘Deze golven beïnvloeden diepe meditatieve en rustige mentale staten die heel bevorderlijk zijn voor genezing’, aldus Auster.
Een sound bath kun je nemen in je lokale spa of (yoga)studio of online via YouTube of apps als Calm.
Tekst: Emma Verweij