Wilskracht kun je trainen
10 juni 2014
Hebben alleen bikkels doorzettingsvermogen? Welnee, onderzoek laat zien dat wilskracht net een spier is. Je kunt het trainen.
Vraag een geslaagd iemand naar het geheim van z’n succes en negen van de tien keer luidt het antwoord: ‘hard werken en niet opgeven.’
Waarin zit het verschil?
Hoe komt het, dat sommige mensen wél doorzetten als het moeilijk wordt, en anderen niet? Is het eigenlijk wel voor iedereen weggelegd om succes te hebben? Het antwoord is ja, zegt Hugo Alberts, psycholoog en onderzoeker aan de Universiteit van Maastricht. ‘Eén van de problemen waar mensen vaak tegenaan lopen als ze zichzelf een doel hebben gesteld, is ‘wilsuitputting’.
Beperkte zelfcontrole
Vaak denken mensen: als ik mezelf maar hard genoeg aanpak, bereik ik uiteindelijk wel mijn doel. Maar dat is een misverstand. Uit onderzoek blijkt, dat ieder mens maar een beperkte hoeveelheid energie heeft voor zelfcontrole. Daarmee bedoel ik: jezelf in de hand kunnen houden, weerstand kunnen bieden aan verleidingen en jezelf kunnen motiveren om door te gaan. Om een voorbeeld te geven: als je al een reep chocolade hebt afgeslagen, is het direct daarna moeilijker om nog te gaan sporten dan als je die reep niet had afgeslagen.’
Net als een spier
Onze ‘doorzet-energie’ is dus schaars en kan opraken als we onszelf te hard aanpakken. Maar we kunnen daar wel iets aan veranderen.. Alberts: ‘Doorzettingsvermogen is vergelijkbaar met een spier. Een spier wordt moe na herhaald gebruik. Hij heeft dan rust nodig om te herstellen. Maar je kunt een spier ook trainen, om sterker te worden, zodat hij geleidelijk aan steeds meer aankan. Zo kun je je doorzettingsvermogen trainen door verspreid over de dag verschillende dingen te doen die zelfcontrole vereisen. Dat kan variëren van nee zeggen tegen ongezond eten of alcohol, tot minder vaak je e-mail of facebook checken, of ‘s avonds gaan sporten in plaats van op de bank te hangen. Maar pas op: overdaad schaadt! Probeer de zelfcontrole, zeker in het begin, te beperken tot een paar keer per dag. Laat die momenten ook niet te dicht op elkaar zitten. Doe je dat wel, dan loop je weer de kans op wilsuitputting.’
Zelfinzicht
Behalve het trainen van onze zelfcontrole is er nóg iets wat tot meer doorzettingsvermogen kan leiden: zelfinzicht. ‘Weten hoe en waarom je je zelfbeheersing verliest, is de beste manier om je zelfbeheersing te verbeteren,’ zegt de Amerikaanse psychologe Kelly McGonigal in De kracht van de wilskracht. Volgens McGonigal proberen de meeste mensen hun zwakheden te verbergen, niet alleen voor anderen, maar ook voor zichzelf. Dat is zonde, zegt ze, want die zwakheden zijn juist zo leerzaam. ln plaats van ze weg te moffelen, zouden we onze zwakke plekken dus juist onder de loep moeten nemen en er creatieve oplossingen voor moeten verzinnen.
Maak de weg de moeite waard
‘De weg die we afleggen om een doel te bereiken, duurt vele malen langer dan het bereiken van het doel zelf’, stelt Hugo Alberts. ‘Bovendien blijkt uit onderzoek dat het behalen van een doel vaak maar een kort geluksgevoel geeft. Je kunt er dus maar beter voor zorgen dat de weg ernaartoe óók de moeite waard is en dus geen lijdensweg.’ En hij benadrukt: Wees mild voor jezelf als het mis gaat. Alberts: ‘Ten onrechte denken veel mensen, dat hun innerlijke kritische stem hen helpt om te veranderen. Maar onderzoek laat het tegenovergestelde zien. Mensen die milder zijn voor zichzelf, dus meer zelfcompassie hebben, zijn eerder bereid hun fouten toe te geven en te corrigeren.’
Niet liegen
Maar we zijn niet alleen te hard voor onszelf. Vaak zijn we ook niet eerlijk over onze werkelijke drijfveren. Want voor wie zijn we nou eigenlijk zo hard aan het ploeteren: voor onszelf, voor anderen, of alleen voor het geld? Alberts: ‘Uit onderzoek blijkt, dat mensen die iets doen wat ze leuk vinden, of omdat ze het echt willen, veel minder moeite hebben om door te zette. De belangrijkste vraag die je jezelfzou moeten stellen is dus: waarom doe ik wat ik dit en wat wil ik ermee bereiken?
Bron: Archief | Beeld: Shutterstock
